Վշտի նշանները
Վշտի բնական դրսևորումների ու պաթոլոգիական (անոմալ) նշանների դեպքում մասնագիտական աջակցության ձևերը տարբեր են։ Առաջինի դեպքում կարող է անհրաժեշտ լինել, չնայած պարտադր չէ, միայն հոգեբական խորհրդատվություն, իսկ երկրորդի դեպքում կարող է պահանջվել նաև բժշկական օգնություն։
Սովորաբար վշտի տիպիկ նշանների շարքին են դասվում
- Քնի խանգարումները
- Անորեքսիան կամ քաշի կորուստը (ավելացում)
- Դյուրագրգիռություն
- Ուշադրությունը կենտրոնացնելու դժվարությունները
- Նորությունների, աշխատանքի, ընկերների և այլնի հանդեպ
հետաքրքրության կորուստը
- Ընկճվածությունը
- Անզգայության (ապատիա) և օտարության դրսևորումները, առանձնանալու
ձգտումը
- Լացը
- Ինքնախարազանումը, մեղքի զգացումը
- Մարմնական նշանները
- Հոգնածության զգացումը
- Քնաբեր կամ հանգստացնող դեղորայքի ընդունումը
- Պատրանքները, մահացածի հետ նույնացման կամ նրա ներկայության
զգացումը
Ոչ տիպիկ, պաթոլոգիկ նշանները ներառում են
- Վշտի ապրման ձգձգում (մինչև մի քանի տարի)
- Հարազատի կորստին ուշացած արձագանքելը (երկու և ավելի շաբաթվա
ընթացքում ապրումների բացակայություն)
- Անքնությամբ ուղեկցվող ուժեղ դեպրեսիան, ինքնանվաստացման զգացումը, լարվածությունը, սեփական հասցեին դառը հանդիմանությունները և ինքնախարազանման կարիքը
- Հոգեմարմնական հիվանդությունների, ինչպիսիք են՝ խոցային կոլիտ, ռեվմատիկ արտրիտ, ասթմա, ի հայտ գալը։ Հաճախ է լինում նաև զգայունության թուլացում և այլն։
- Հիպոխոնդրիա՝ այն հիվանդությունների նշանների զարգացում, ինչով տառապել է մահացածը։
- Գերակտիվություն՝ կորուստ ապրած մարդը սկսում է եռացող գործունեություն ծավալել, չզգալով կորստի ցավը։
- Կատաղի թշնամություն, որն ուղղված է կոնկրետ մարդկանց դեմ։ Հաճախ ուղեկցվում է սպառնալիքներով, բայց միայն՝ բառային։
- Նորմալ սոցիալական և տնտեսական գոյության հետ չհամտեղվող վարք։ Կարող է լինել կյանքի ոճի ամբողջական փոփոխություն։
- Շարժառիթների և նախաձեռնողականության կայուն պակաս՝ անշարժություն։
- Թույլ արտահայտված հույզեր, զգացմունք ունենալու անկարողություն։
- Կարճ ժամանակահատվածում տանջանքի զգացումից ինքնագոհության կտրուկ անցում։ Ինքնասպանության մտքերի հավանական առկայություն։
- Ընկերների ու բարեկամների նկատմամբ վերաբեմունքի փոփոխություն՝ դյուրագրգիռություն, նրանց զզվեցնելու մտավախություն, հրաժարում սոցիալական ակտիվությունից, առանձնանալու աճող ցանկություն։
- Ինքնասպանության, մահացածի հետ միանալու, ամեն ինչին վերջ տալու մասին խոսակցություններ։
- Հատկապես ուժեղ ապրումների դեպքում վիշտը կարող է նույնիսկ մարդու հիվանդության ու մահվան պատճառ դառնալ։ Վիշտը հաճախ է ուղակցվում դեպրեսիայով։