Ըստ ամերիկացի հոգեբան, հումանիստական հոգեբանության հիմնադիր Աբրահամ Մասլոուի՝ բնակչության միայն 1%-ն է հասուն։ Այդ մեկ տոկոսը կազմող անհատները հոգեբանորեն առողջ և մարդկային էությունն առավելագույն չափով արտահայտող մարդիկ են: Նրանց բնորոշ գծերն են՝
1. Իրականությունն ավելի համապատասխանորեն են ընկալում, քան մյուսները, ազատ են հիմնային պահանջմունքների ազդեցությունից, կարծրատիպերից, նախապաշարմունքներից: Հատուկ հետաքրքրություն են ցուցաբերում իրենց անհայտ երևույթների նկատմամբ:
2. Իրենց և այլ մարդկանց ընդունում են այնպիսին, ինչպիսին որ կան, արհեստական և վայրի վարվելակերպ չունեն:
3. Վարքում ինքնաբուխ են, պարզ և բնական: Հետևում են ընդունված ծեսերին, ավանդույթներին և արարողություններին, սակայն դրանց վերաբերվում են պատշաճ հումորով: Դա ոչ թե ավտոմատ, այլ գիտակցված կոնֆորմիզմ է վարքի մակարդակում:
4. Ունեն գործնական ուղղվածություն: Այդպիսի մարդիկ սովորաբար զբաղված են ոչ թե իրենցով, այլ իրենց կենսական հարցերով: Սովորաբար նրանք իրենց գործունեությունը կապում են համամարդկային արժեքների հետ և հակված են այն դիտարկել հավերժության և ոչ թե տվյալ պահի հայեցակետից: Այդ պատճառով էլ նրանք բոլորն ինչ-որ առումով փիլիսոփաներ են:
5. Բազմաթիվ իրադարձություններից հեռու մնալու դիրքորոշում ունեն: Դա նրանց օգնում է համեմատաբար հանգիստ տանել անհաջողությունները և քիչ ենթարկվել արտաքին ազդեցություններին: Նրանք հաճախ տրվում են միայնակությանը, ինչը չի անդրադառնում նրանց կայուն լավ տրամադրության վրա:
6. Ինքնուրույն են և կախված չեն շրջապատից, կայուն են ֆրուստրացնող գործոնների նկատմամբ:
7. Ընկալունակ և խորաթափանց են: Ամեն անգամ նոր բան են բացահայտում արդեն հայտնի երևույթի մեջ:
8. Սահմանային ապրումներ են ունենում, որոնք բնութագրվում են սեփական Ես-ի տարրալուծմամբ:
9. Մարդկության հետ մեկ ամբողջություն լինելու զգացում ունեն:
10. Ընկերություն են անում կայացած այլ մարդկանց հետ: Ունեն մարդկանց փոքր շրջանակ, որոնց հետ հարաբերությունները բավականին խորն են: Թշնամական տրամադրվածություն չունեն միջանձնային հարաբերություններում:
11. Փոխհարաբերություններում դեմոկրատ են, պատրաստ են սովորել այլ մարդկանցից:
12. Ունեն ներքին կայուն բարոյական նորմեր: Շատ լավ են զգում չարն ու բարին: Նպատակասլաց են, իսկ նպատակին հասնելու միջոցները միշտ ենթարկվում են նրանց:
13. Ունեն հումորի «փիլիսոփայական» զգացում: Հումորով են վերաբերվում կյանքին և իրենց, սակայն որևէ մեկի անհաջողություններն ու թերությունները ծիծաղելի չեն համարում:
14. Ստեղծագործական են իրենց բոլոր գործողություններում՝ անկախ այն բանից, թե ինչ են անում:
15. Քննադատաբար են մոտենում այն մշակույթին, որին պատկանում են. ընտրում են լավը և մերժում վատը: Իրենց առավելապես համարում են համայն մարդկության մի մասնիկ և ոչ թե միայն մեկ մշակույթի ներկայացուցիչ:
Մեզնից շատերն ունեն վարքի կրկնվող և սիրված սցենարներ: Դա բացատրվում է նրանով, որ մենք բոլորս, ապրելով և աշխատելով հասարակության մեջ, ստիպված ենք հետևել էթիկայի որոշակի կանոնների:
Հկտ 07 2023Ե´վ խոսքը, և´ տեսողական կապը, և´ կայուն ուշադրությունն օգնում են արդյունավետ հաղորդակցվել, բայց մեզնից յուրաքանչյուրն այդ միջոցներից օգտվում է յուրովի:
Սպտ 14 2023